انواع یاتاقانهای اصلی موتورهای دریایی، خواص و مشخصات آنها

یاتاقانهای اصلی موتورهای دریایی دارای خواص و مشخصات منحصر بخود هستند که در بکارگیری آنها در موتورها و شرایط کاربری خاص مورد استفاده قرار میگیرد.
قدرت چرخشی پروانه کشتی بوسیله قدرت تولید شده توسط موتور اصلی شناور که میل لنگ را میچرخاند محاسبه میشود. میل لنگ موتور اصلی به کانکتینگ راد توسط یاتاقان اصلی متصل میشود که فعالیت اصلی انتقال بار بدون برخورد فلز با فلز می باشد.
این انتقال قدرت زمانی بدست میاید که مواد خاصی برای ساختن یاتاقان اصلی بکار رود که پین ژورنال میل لنگ روغنکاری شده و درون آن قرار میگیرد.

خواص مواد یاتاقان اصلی:

• باید در برابر اصطکاک مقاوم باشند.
• باید در برابر خوردگی مقاوم باشند.
• توانایی بالایی هنگام کار و برخورد سایشی لحظه ای داشته باشد.
• حجم حمل بار مناسب را داشته باشد.
• فیلم روغن به راحتی روی آن شکل گیرد.
• استحکام کشش و تراکمی بالایی داشته باشد.
• با روغن روانسازی ترکیب شیمیایی نداشته باشد.
• باید از خواص بالای مقاومت گرمایی برخوردار باشد تا از هرگونه خسارت ناشی کارکرد داغ جلوگیری بعمل آید.

انواع یاتاقان اصلی:

در صنایع دریایی ، سه مدل از یاتاقانهای اصلی وجود دارند که برا ی هر دو نوع مدل موتورهای دریایی چه بعنوان سیستم رانش دوزمانه و چه بعنوان موتور چهارزمانه تولید برق بکار میروند که به قرار زیر هستند:

یاتاقان سرب-برنز(lead boronz): این یاتاقان از لایه های زیر تشکیل شده است:

لایه بسیار نازک(flash layer): این لایه بالاترین لایه یاتاقان میباشد که ضخامت حدود ۰٫۰۳۵ میلی متر دارد که از قلع و سرب ساخته شده است. این لایه از خوردگی و گرد و خاک ، زمانیکه مورد استفاده قرار نمیگیرد محافظت مینماید. این لایه زمانیکه موتور در حال کار است از بین میرود.

لایه نیکل(nickel barrier): این لایه به ضخامت ۰٫۰۲ میلی متر و از نیکل  ساخته شده است. این لایه ، کاربری جلوگیری از خوردگی و نفوذ و انتشار قلع به فلز یاتاقان را دارد.

لایه سرب-برنز(lead bronze):  لایه سوم که از سرب-برنزمیباشد که خواص ضدسیز شدن دارد و جز اصلی یاتاقان که به عنوان یک یاتاقان تمام لایه عمل میکند.

قسمت فولادی(steel back):  پشت فولادی و آخرین قسمت یاتاقان میباشد که برای شکل دادن و پشتیبان تمام لایه های بهم چسبیده بکار میرود.
یاتاقان گژن پین در موتور چهارزمانه معمولا از سرب-برنز ساخته میشود و برای یاتاقان اصلی موتورهای کوچکتر نیز بکار میرود.
یاتاقان بی متال(Bi metal): این یاتاقانها شامل لایه های زیر میباشد:

لایه آلومینیوم-قلع(al-tin): اولین لایه از بی متال از آلومینیوم و قلع به ضخامت ۰٫۵ تا ۱٫۳ میلی متر تشکیل شده است که جز اصلی این نوع از یاتاقان میباشد.

لایه پیوندی(bonding layer): این لایه پیوندی شامل آلومینیوم به ضخامت ۰٫۱ میلی متر میباشد. عملکرد اصلی این لایه اتصال مناسب و خوب بین پوسته و لایه بالایی میباشد.

قسمت بدنه فولادی(steel back): قسمت پشت و بیرونی یاتاقان است که برای شکل دادن و حمایت از قسمتهای دیگر میباشد.

این نوع از یاتاقانها در موتورهای چهارزمانه بکار میرود.
یاتاقان tri metal: این یاتاقان یاتاقان سه تایی گفته میشود زیرا از سه لایه تشکیل شده اند. این لایه ها عبارتند از:

لایه بسیار نازک(flash layer): این لایه در بالاترین قسمت یاتاقان به ضخامت ۱ میکرون قرار دارد که از قلع و سرب ساخته  در شده اند و برای محافظت در برابر خوردگی و گرد وغبار زمانی که استفاده نمیشوند بکار میرود. این لایه در زمان کار موتور از بین میرود.

لایه پوششی(overlay): این دومین لایه که از وایت متال white metal (tin antimony copper) تشکیل شده است که از اجزای اصلی این یاتاقانها به حساب می آیند. ضخامت آن حدود ۲۰ میکرون میباشد.

Interlay: سومین لایه از یاتاقان محسوب میشود که نقش لایه ضد خورندگی را برای لایه overlay دارد و ضخامت آن چیزی حدود ۵ میکرون میباشد.

Lining: این لایه بین interlay و لایه آخر قرار میگیرد و از سرب و برنز به ضخامت ۱ میلی متر ساخته میشود.

لایه آخر(steel back): قسمت پشتی و عقب که به عنوان شکا دهنده و پشتیبان استفاده میشود.

این نوع یاتاقان در موتورهای دوزمانه بکار میرود.